-
1 subdo
subdo, ĕre, dĭdi, dĭtum - tr. - [st1]1 [-] mettre sous, placer dessous, poser sous. - ignem subdere, Cato, Agr. 105, 1: mettre du feu dessous, allumer. --- cf. Cic. Nat. 2, 27. - subdere furcas vitibus, Plin. 14, 32: mettre des fourches sous les ceps. - subdere pugionem pulvino, Suet. Oth. 11: mettre un poignard sous son chevet. - subdere calcaria equo, Liv. 2, 20, 2: piquer son cheval de l'éperon. - Rhodopae subditi, Plin. 4, 41: situés au pied du Rhodope. - subdere tauros aratro, Tac.: atteler les taureaux à la charrue. - subdere se aquis, Ov. M. 4: s'enfoncer dans l'eau, plonger. - ingenio stimulos subdere, Ov. Tr. 5, 1, 76: piquer de l'aiguillon le génie. - alicui spiritus subdere, Liv. 7, 40, 8: inspirer de l'orgueil à qqn. - subdere alicui acriores ad studia dicendi faces, Quint. 1, 2, 25: enflammer qqn d'une ardeur plus vive pour les études oratoires. - (pontus) qui subdit aequora anhelis equis, Ov.: (la mer) qui ouvre ses flots aux chevaux haletants. - subdere ignem (materiam) seditioni: attiser le feu de la sédition. - is risus stimulos parvis mobili rebus animo muliebri subdidit, Liv. 6: ce sourire stimula ce coeur de femme, ouvert aux plus faibles émotions. - subdere Oceanum sceptris, Claud. IV. Cons. Hon. 42: réduire l'Océan sous ses lois. [st1]2 [-] soumettre, assujettir. - ne feminae imperio subderentur, Tac. An. 12, 40: de peur d'être soumis à l'autorité d'une femme. - cf. Tib. 4, 1, 67. [st1]3 [-] exposer à. - rem casibus subdere, Plin. Ep. 3, 19, 4: exposer un bien à des hasards. [st1]4 [-] mettre à la place (de qqn), remplacer, substituer; supposer (t. de droit). - subdere aliquem in locum alicujus, Cic. Dom. 85: mettre qqn à la place de qqn, le substituer à qqn. - cf. Cic. Verr. 1, 12 ; Plin. Pan. 25. 3 ; Quint. 3, 6, 54. - subdere reos, Tac. An. 15, 44: supposer des coupables, substituer des coupables supposés. --- cf. Tac. An. 1, 6. - majestatis crimina subdebantur, Tac. An. 3, 67: on forgeait des accusations de lèse-majesté. - subdere verbum verbo, Gell. 1, 4, 8: substituer un mot à un autre. - abolendo rumori Nero subdidit reos, Tac. An. 15, 44: pour anéantir les rumeurs, Néron substitua des coupables supposés. - subdere testamentum, Tac. An. 14, 40: fabriquer, supposer un testament. - subditus, a, um: enfant supposé. --- Ter. Haut. 1014 ; Liv. 40, 9 2.* * *subdo, ĕre, dĭdi, dĭtum - tr. - [st1]1 [-] mettre sous, placer dessous, poser sous. - ignem subdere, Cato, Agr. 105, 1: mettre du feu dessous, allumer. --- cf. Cic. Nat. 2, 27. - subdere furcas vitibus, Plin. 14, 32: mettre des fourches sous les ceps. - subdere pugionem pulvino, Suet. Oth. 11: mettre un poignard sous son chevet. - subdere calcaria equo, Liv. 2, 20, 2: piquer son cheval de l'éperon. - Rhodopae subditi, Plin. 4, 41: situés au pied du Rhodope. - subdere tauros aratro, Tac.: atteler les taureaux à la charrue. - subdere se aquis, Ov. M. 4: s'enfoncer dans l'eau, plonger. - ingenio stimulos subdere, Ov. Tr. 5, 1, 76: piquer de l'aiguillon le génie. - alicui spiritus subdere, Liv. 7, 40, 8: inspirer de l'orgueil à qqn. - subdere alicui acriores ad studia dicendi faces, Quint. 1, 2, 25: enflammer qqn d'une ardeur plus vive pour les études oratoires. - (pontus) qui subdit aequora anhelis equis, Ov.: (la mer) qui ouvre ses flots aux chevaux haletants. - subdere ignem (materiam) seditioni: attiser le feu de la sédition. - is risus stimulos parvis mobili rebus animo muliebri subdidit, Liv. 6: ce sourire stimula ce coeur de femme, ouvert aux plus faibles émotions. - subdere Oceanum sceptris, Claud. IV. Cons. Hon. 42: réduire l'Océan sous ses lois. [st1]2 [-] soumettre, assujettir. - ne feminae imperio subderentur, Tac. An. 12, 40: de peur d'être soumis à l'autorité d'une femme. - cf. Tib. 4, 1, 67. [st1]3 [-] exposer à. - rem casibus subdere, Plin. Ep. 3, 19, 4: exposer un bien à des hasards. [st1]4 [-] mettre à la place (de qqn), remplacer, substituer; supposer (t. de droit). - subdere aliquem in locum alicujus, Cic. Dom. 85: mettre qqn à la place de qqn, le substituer à qqn. - cf. Cic. Verr. 1, 12 ; Plin. Pan. 25. 3 ; Quint. 3, 6, 54. - subdere reos, Tac. An. 15, 44: supposer des coupables, substituer des coupables supposés. --- cf. Tac. An. 1, 6. - majestatis crimina subdebantur, Tac. An. 3, 67: on forgeait des accusations de lèse-majesté. - subdere verbum verbo, Gell. 1, 4, 8: substituer un mot à un autre. - abolendo rumori Nero subdidit reos, Tac. An. 15, 44: pour anéantir les rumeurs, Néron substitua des coupables supposés. - subdere testamentum, Tac. An. 14, 40: fabriquer, supposer un testament. - subditus, a, um: enfant supposé. --- Ter. Haut. 1014 ; Liv. 40, 9 2.* * *Subdo, subdis, subdidi, subditum, pen. corr. subdere. Plin. Mettre soubs, Soubmettre.\Oculorum visu subdere aliquid. Lucret. Mettre devant les yeulx.\Subdere in locum alterius. Cicero. Surroguer au lieu d'un autre, Substituer, Supposer.\Subdere boues iugo. Plin. Mettre soubs le joug.\Calcar subdere equo. Ouid. Piquer de l'esperon.\Maiestatis crimina subdebantur. Tacit. Crimes de lese majesté estoyent supposez et imposez faulsement.\Ignem ac materiam seditioni subdere, per translationem. Liu. Accroistre et augmenter une sedition.\Puerum subdere. Plaut. Le changer à nourrice, Supposer.\Reum subdere. Tacit. Accuser faulsement.\Rumorem subdere. Tacit. Faire courir un bruit faulx.\Spiritus subdere. Liuius, Sicui honores subdere spiritus potuerunt. Si les honneurs ont peu eslever le coeur à aucun, et le rendre haultain.\Stimulos subdere. Liu. Aguillonner, Poindre.\Rem magnam tempestatibus subdere. Plinius iunior. Mettre et exposer au danger. -
2 subdo
sub-do, didī, ditum, ere1) подкладывать, класть под ( pugionem pulvīno Su)2) подставлять, ставить под (testam mensae pedi O; furcas vitibus PM)radiis juga subdĭta matutinis O — горы, озарённые утренними лучамиs. calcaria equo L — пришпорить коня3) погружать, окунать ( caput fonti O)se s. aquis O — погрузиться (нырнуть) в водуpopuli Rhodopae subdĭti PM — народы, живущие у подножия Родонских гор4) разводить под, раскладывать внизу ( ignem Cato)5) добавлять, присоединять ( versus A G)s. tauros aratro T — запрячь быков в плуг6) вкладывать ( colla vinclis Tib); внушать, вдохнуть ( alicui spiritūs L)ignem seditioni s. L — разжигать мятеж7) ставить вместо, подставлять ( aliquem in locum alicujus C)8) подменивать, прибегать к подлогуs. rumorem T — распространять ложный слухcrimina s. T — возводить ложные обвиненияsubdĭtus L, Q etc. — подставное лицо (лжесвидетель и т. п.) или чужой ( filius CJ)9) подчинять, покорять ( aliquem imperio alicujus T)11) бросать, оставлять на произвол (s. aliquid tempestatibus, casibus PJ) -
3 subdo
sub-do, didī, ditum, ere, I) unten hin-, unter etw. hintun, -legen, -setzen, -stellen, -fügen, unterlegen, untersetzen, A) im allg.: 1) eig.: a) übh.: ignes, Cic.: pugionem pulvino, Suet.: furcas vitibus, Plin.: neque fundamenta per solidum (auf festem Boden) subdidit, Tac.: mensam pedibus, Curt.: calcaria equo, die Sporen geben, Liv.: tauros aratro, Tac.: se aquis, untertauchen, Ov.: versus, unten anfügen, Gell.: illico subdidisti, hinzugefügt, Auson.: sub pedem subditus, unter die Füße geworfen (al. sub pede subditus, unter den Füßen liegend), Auct. b. Afr. 78, 1. – b) Partiz. subditus, v. Örtl. = unter od. bei einem Orte liegend, subdita templo Appias, Ov.: Libye subdita Cancro, Sil. – u.v. Völkerschaften = unter einem Orte wohnend, Coeletae (populi) maiores Haemo subditi, Plin. – 2) übtr.: irae facem, Lucr.: affectibus nostris faces, Sen.: faces studiis, Sen. rhet.: alci acriores ad studia dicendi faces, Cic.: ignaviae subditum calcar, Sen.: ingenio stimulos, Ov.: alci spiritus, einflößen, Liv.: supplicia, anwenden, Cod. Iust. – B) insbes.: unterwerfen, untertänig machen, 1) eig., ne feminae imperio subderentur, Tac.: proles subdita regno, Tibull. - 2) übtr., unterwerfen, preisgeben, aussetzen, überlassen, rem casibus, Plin.: ep.: colla Fortunae, unter das Schicksal beugen, Sil. – II) an die Stelle des anderen setzen, substituieren, A) im allg.: me in Hirtii locum, Cic.: iudicem in meum locum, Cic.: subdidit verbum ei verbo, quod omiserat, finitimum, Gell.: exemptā litterā unā sonitus vastioris et subditā lenioris Gell. – B) insbes.: a) fälschlich unterschieben, vorschieben, alqm, Ter. u. Tac. (u. so me subditum et paelice genitum appellant, Liv.): testamentum, Tac.: crimina maiestatis, Tac.: rumorem, fälschlich verbreiten, Tac. – m. dopp. Acc., alqm reum, jmd. als Schuldigen vorschieben, Tac. ann. 1, 6 u. 15, 44. – b) jmd. unter der Hand als Ankläger anstellen, Tac. ann. 4, 59.
-
4 subdo
sub-do, didī, ditum, ere, I) unten hin-, unter etw. hintun, -legen, -setzen, -stellen, -fügen, unterlegen, untersetzen, A) im allg.: 1) eig.: a) übh.: ignes, Cic.: pugionem pulvino, Suet.: furcas vitibus, Plin.: neque fundamenta per solidum (auf festem Boden) subdidit, Tac.: mensam pedibus, Curt.: calcaria equo, die Sporen geben, Liv.: tauros aratro, Tac.: se aquis, untertauchen, Ov.: versus, unten anfügen, Gell.: illico subdidisti, hinzugefügt, Auson.: sub pedem subditus, unter die Füße geworfen (al. sub pede subditus, unter den Füßen liegend), Auct. b. Afr. 78, 1. – b) Partiz. subditus, v. Örtl. = unter od. bei einem Orte liegend, subdita templo Appias, Ov.: Libye subdita Cancro, Sil. – u.v. Völkerschaften = unter einem Orte wohnend, Coeletae (populi) maiores Haemo subditi, Plin. – 2) übtr.: irae facem, Lucr.: affectibus nostris faces, Sen.: faces studiis, Sen. rhet.: alci acriores ad studia dicendi faces, Cic.: ignaviae subditum calcar, Sen.: ingenio stimulos, Ov.: alci spiritus, einflößen, Liv.: supplicia, anwenden, Cod. Iust. – B) insbes.: unterwerfen, untertänig machen, 1) eig., ne feminae imperio subderentur, Tac.: proles subdita regno, Tibull. - 2) übtr., unterwerfen, preisgeben, aussetzen, überlassen, rem casibus, Plin.: ep.: colla Fortunae, unter das Schicksal beugen, Sil. – II) an die Stelle des anderen setzen, substituieren, A) im————allg.: me in Hirtii locum, Cic.: iudicem in meum locum, Cic.: subdidit verbum ei verbo, quod omiserat, finitimum, Gell.: exemptā litterā unā sonitus vastioris et subditā lenioris Gell. – B) insbes.: a) fälschlich unterschieben, vorschieben, alqm, Ter. u. Tac. (u. so me subditum et paelice genitum appellant, Liv.): testamentum, Tac.: crimina maiestatis, Tac.: rumorem, fälschlich verbreiten, Tac. – m. dopp. Acc., alqm reum, jmd. als Schuldigen vorschieben, Tac. ann. 1, 6 u. 15, 44. – b) jmd. unter der Hand als Ankläger anstellen, Tac. ann. 4, 59. -
5 subdo
sub-do, dĭdi, dĭtum, 3, v. a.I. A.Lit. (class.).1.In gen.: ego puerum interead ancillae subdam lactantem meae, Liv. Andron. ap. Non. p. 153, 26 (Trag. Rel. v. 26 Rib.):2.ignem subdito,
Cato, R. R. 105, 1; so,ignem,
id. ib. 38, 4; Cic. N. D. 2, 10, 27; Liv. 8, 30 al.:faces,
Lucr. 6, 1285:lapidem magnetem,
id. 6, 1046:manum oculo uni,
id. 4, 447; cf.:rem oculorum visu,
id. 5, 101:furcas vitibus,
Plin. 14, 2, 4, § 32:pugionem pulvino,
Suet. Oth. 11; id. Dom. 17:calcaria equo,
Liv. 2, 20; 4, 19; 22, 6; cf.:risus stimulos animo subdidit,
id. 6, 34, 7:id genus animalium (tauros) aratro,
Tac. A. 12, 24:se aquis,
to plunge under, Ov. M. 4, 722:colla vinclis,
Tib. 1, 2, 90 et saep.:versus,
to append, add, Gell. 18, 4, 11; 19, 11, 3; cf.:hic tu paulisper haesisti, deinde ilico subdidisti: quid de duobus consulibus, etc.,
subjoined, Aus. Grat. Act. 23.—Esp., of places, in part. perf.: Celaletae (populi) majores Haemo, Minores Rhodopae subditi, that dwell at the foot of Mount Hœmus, etc., Plin. 4, 11, 18, § 41; cf.:Libye subdita Cancro,
lying under, Sil. 1, 194.—In partic., to bring under, subject, subdue, = subicere (very rare):B.Plutonis subdita regno Magna deum proles,
Tib. 4, 1, 67:tot subdite rebus!
Pers. 5, 124:subdidit Oceanum sceptris,
Claud. IV. Cons. Hon. 42: Hispanum Oceanum legibus, id. [p. 1774] III. Cons. Stil. praef. 8:rem tam magnam iisdem tempestatibus, iisdem casibus subdere,
to expose, Plin. Ep. 3, 19, 4:imperio feminae,
Tac. A. 12, 40.—Part.: subdĭ-tus, a, um, subject (late Lat.):subditas viris,
Vulg. Tit. 2, 5:tibi,
id. Jud. 3, 2:justum est, subditum esse Deo,
id. 2 Macc. 9, 12:subditi estote in omni timore,
id. 1 Pet. 2, 18.—Trop., to bring on, furnish, supply; to yield, afford (so not in Cic.):II.iraï fax subdita,
Lucr. 3, 303:id nobis acriores ad studia dicendi faces subdidisse,
Quint. 1, 2, 25:irritatis militum animis subdere ignem,
Liv. 8, 32:ingenio stimulos,
Ov. Tr. 5, 1, 76; Liv. 6, 34:alicui spiritus,
id. 7, 40.—To put in the place of another person or thing, to substitute (rare but class.).A.In gen.: te rogo, in Hirtii locum me subdas, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 7:B.quos in eorum locum subditos domi suae reservavit?
Cic. Verr. 2, 1, 5, § 12:judicem in meum locum,
id. Dom. 32, 85; Plin. Pan. 25, 3; cf. Quint. 3, 6, 54:immutavit et subdidit verbum ei verbo, quod omiserat, finitimum,
Gell. 1, 4, 8.—In partic., to put something spurious in the place of another person or thing; to substitute falsely; to forge, counterfeit, make up (not in Cic.;syn. substituo): subditum se suspicatur,
that he is a spurious child, a changeling, Ter. Heaut. 5, 3, 12:me subditum et pellice genitum appellant,
Liv. 40, 9:partum,
Dig. 4, 10, 19; cf.:liberos tamquam subditos summovere familia,
Quint. 1, 4, 3 Zumpt N. cr. (al. subditicios):abolendo rumori Nero subdidit reos,
Tac. A. 15, 44:reum,
id. ib. 1, 6; cf.:subditis, qui accusatorum nomina sustinerent,
suborned, id. ib. 4, 59:testamentum,
id. ib. 14, 40:crimina majestatis,
id. ib. 3, 67:rumorem,
id. ib. 6, 36 et saep.
Перевод: с латинского на все языки
со всех языков на латинский- Со всех языков на:
- Латинский
- С латинского на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий
- Русский
- Французский